Het tweede einde van de wereld

Van Schotland kende ik al wel het gevoel van ver weg te zijn naar het einde van de wereld. Toch was het gevoel op de heenreis wel iets anders, iets dieper. Daar waar in Schotland nog toeristen komen, was er hier geen enkele te bekennen. Alle mensen aan boord van het vliegtuig gingen terug naar hun ouders, schoonouders en geliefden, om met Pasen de drukte van het zuiden van het land te ontvluchten. Ze waren ontspannen, lazen de krant, luisterden naar muziek of praatten met elkaar, als we met de bus vanaf het vliegveld Evenes naar Sortland gingen. Over wegen langs fjorden, het sneeuwde, de grauwe lucht maakte er melancholisch spel van als de bus steeds verder weg ging.
In tegenstelling tot wat wij allemaal horen en voor waar aannemen sprak de buschauffeur vrijwel geen Engels. Gelukkig wist ik middels een medepasagier van het vliegtuig hoe ik Sortland moest uitspreken, dat was ook het eindpunt van de bus. Er was maar één tussenstop, en daar hoefde niemand naartoe en werd derhalve overgeslagen. Men deed er zelfs lacherig over, niet wetende of daar iemand stond die mogelijkerwijs opgehaald wilde worden.
Sortland is een kleine kille stad met blauwgeschilderde appartementen die wel wat meer blauw konden gebruiken. Het is het regionale centrum om je voorraadkast aan te vullen, bouwmaterialen te kopen voor je huis die altijd werk zal vergen, en alle andere dingen zoals ziekenhuis, kustwacht en bedrijven voor al je geldzaken en vastgoed. Wellicht heb ik de stad gewoon niet goed gezien vanuit de bus en later de koude wachtruimte bij het busstation. Buiten regende het met natte sneeuw en zeker windkracht 6, dus aantrekkelijk was het ook niet om een kijkje te nemen. Daargelaten dat ik met een stel mensen op Gardermoen de nacht had overgeslagen.
Ik was wat vroeg, de bussen reden niet op tijd, of misschien wel? Ik heb geen idee, in ieder geval klopte het niet met wat mij was gezegd en wat op internet stond. Je moet maar gewoon flexibel zijn en je kansen grijpen zodra die zich bij je aandienen en er maar het beste van maken. Gelukkig duurde het geen twee uur dat ik op eigen aangeven mijn gastheer en vrouw had gevonden. Daaropvolgend moesten we eerst een Duitse jongen afzetten waarna we naar de supermarkt gingen voor onze eigen voorraad. Logisch, want je rijdt hier niet elke dag op en neer naar als je supermarkt grofweg een uur rijden ver is. Beter is dat je in Noord-Noorwegen tenminste betere waren kunt kopen dan in Schotland. De kwaliteit is niet al te best als het om waren uit het zuiden of om import gaat, maar Schotland was wel erg dramatisch als je niet de hoofdprijs wilde betalen. Oké, je hoeft in ieder geval niet te twijfelen aan de kwaliteit van vis en zeevruchten, die zijn hier immers uitgevonden, een visafslag kan dan ook niet ver weg zijn. En dat is inclusief vacuümverpakt walvisvlees.
Qua inrichting is het hier simpel en efficiënt, een beetje als een Aldi. De mensen zijn hier niet rijk, en als je bijna overal al grof voor moet betalen houd je nog minder over. We horen wel zoveel over de rijkdommen van Noorwegen, maar niets is minder waar. Ook hier heeft de bevolking over de afgelopen twintig à dertig jaar flink moeten inleveren. Ook hier zijn de rijken alleen maar rijker geworden en kan het Leger des Heils die de voedselbanken hier beheert de toestroom van nieuwe aanmeldingen ook niet meer aan. Eén van de beste verzorging- en vooruitstrevende staten gaat ook gebukt onder het neoliberalisme die de Westerse Wereld teistert en ons allen in de armoede van egoïsme stort of erger.
Maar hier in het Noorden merk je er maar weinig van. Men leeft in kleine dorpsgemeenschappen waarin iedereen iedereen kent. Vreemdelingen zijn er welkom, al blijft het wel op een zekere afstand, zoals altijd. Integreren kost immers tijd, waarin je elkaar helpt in voorspoed en tegenspoed. De eerste steen van dat huis legt de bevolking hier echter zelf. Onaangekondigd komen mensen aan met lang houdbaar eten, hout en indien je oprit bedekt ligt onder een meter sneeuw dan heeft ieder gezin wel een tractor met een sneeuwploeg. Je oprit is dan binnen vijf minuten schoon.
Mijn gastheer en gastvrouw komen uit Duitsland, respectievelijk de DDR en Noordwest Duitsland. De voertaal is derhalve ook Duits, wat ik met een zeker Rudi Carrell beheers. Ik doe geen moeite om de grammatica juist de krijgen wetende dat de Duitsers het ook niet van je verwachten goed te doen. Zolang je je best doet om je verstaanbaar te maken, dan passen ze ook hun accent aan, spreken ze langzamer en wordt de communicatie vanzelf wel efficiënt. In principe heb ik het wel getroffen met dit stel. Maar mijn leven zou niet mijn leven zijn als er geen problemen bij kwamen. Geen leven is perfect en zo ook niet die van hen. Er valt nog veel te verbeteren op het gebied van onderlinge communicatie laat staan echt kennis nemen van dat ze eigenlijk tegenpolen van elkaar zijn. Daar maneuvreer ik mij dan zo tussendoor met de ervaringen die ik van anderen heb op mogen doen, en ik mijn authenticiteit kan bewaren. Al weet ik nu al dat ze het mij wel hebben getroffen, want ik kan zelfs goed klussen aan het huis, en dat zonder opleiding als handwerker!
Ze hebben hier veertien honden met een mix van meerdere rassen waarvan het grootste gedeelte husky is. Daar bedoel ik mee dat iedere hond hier een mix is van vooral husky’s, voornamelijk Siberische. Er zijn twee kennels waarin twee groepen van vijf leven. De andere vier hebben hun plek op de bank. Er is ook een aparte kennel voor nood of in geval van loopsheid. Naast de kennels is er het schuurtje wat een grimmige aanblik heeft van grote hangende ruggengraten bij de deur en gedroogd gevogelte en rendierpoten achter. De rendieren worden gehouden en geslacht door het Sami-volk die ze houdt op het eiland hiernaast, Hinnøya. Voor een relatief prikkie kopen ze dan het karkas op wat als aanvullend hondenvoer dient. Hetzelfde geldt voor de sneeuwhoenders waar men op jaagt.
Op dit moment is het niet meer mogelijk om met de hondenslee op pad te gaan. Er is nog maar nauwelijks sneeuw en al het sneeuw wat er over de dagen is gevallen is vaak binnen een dag weg. We kunnen dan ook alleen maar op pad met de kar over de enige weg die hier langsloopt. Tot nu toe nog maar twee keer op pad geweest, waarbij de eerste keer in een storm. De honden zelf zijn daar taai genoeg voor. Een uitzondering daarop is dat hun voetkussens niet goed tegen het asfalt kunnen. Bij de tweede rit zijn er bij Alpha er twee kussens afgesleten. Ik heb haar op de terugweg op schoot moeten nemen en zo goed als mogelijk gekalmeerd terwijl ze huilde van de pijn. Er zijn een soort van sokken die als schoenen dienen, maar die zijn al binnen vijf kilometer versleten of raak je onderweg kwijt. Dit is een groot probleem voor als we deze zomer willen trainen. Het tempo zal ook aanzienlijk omlaag moeten en de span niet groter maken dan acht honden om dat tempo ook laag te houden. Een rondje om het zuiden van het Eiland (Andøya) zit er dan ook niet meer in aangezien dat ongeveer een marathon is.
Jammer want de omgeving is ontzettend mooi en dramatisch. Zee, fjorden, steile bergen met sneeuw vanaf 300 meter, laagland met toendra waar nog turf gestoken wordt, afgewisseld met bosjes kreupelhout. Binnenkort zwemmen zalmen de vele stroompjes op. En zal de zon de hele dag schijnen aangezien we ruwweg 250 kilometer binnen de poolcirkel bevinden. Toch kan het buiten ook nog aangenaam vertoeven zijn door de warme Golfstroom die hier langs loopt. Het zal ook niet lang meer duren totdat de locals hier de korte broek aan zullen trekken. Ik zal wel zien, al stroop ik zelf ook al de mouwen van mijn trui op als ik buiten in de zon aan het werk ben. Tot de volgende dag, aangezien het weer bijna dagelijks tot twee-dagelijks omslaat. Dan moeten we ook meteen alles wat enigszins loszit meteen binnen leggen, om het niet later honderden meters verderop te vinden.
Ik houd wel van storm. Het gevoel dat je moet vechten om overeind te blijven, jezelf moet beschermen om het warm te houden. Maar vooral dat je ook feilbaar bent en dat de natuur je dat ook geregeld wil bijbrengen. Het is ook daarom dat ik van reizen houdt en niet graag in Nederland wil blijven. Alles is zo perfect en zo goed geregeld, we creëren alles in Nederland, zelfs ons land! Dat zei een Nieuw-Zeelandse met een oorsprong in Nederland mij vorig jaar. Het is mooi en goed, maar dus ook o-zo saai. Zelfs de grootste storm van het afgelopen jaar heeft in Nederland maar weinig aangericht in tegenstelling tot onze omringende landen. Voor het Noorden is het iedere winter zo.
Nog even en dan schijnt de middernacht zon, het wordt al niet meer donker ’s nachts.